Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) birikimlerini değerlendiren katılımcılar, mevcut BES şirketlerinin sunduğu hizmetlerden memnun kalmadıkları durumlarda fonlarını başka bir şirkete aktarma olanağına sahiptir. Bu hak, hem katılımcının kendi birikimlerini hem de devlet tarafından sağlanan katkı paylarının tamamını yeni bir şirkete taşımasını mümkün kılar. Ancak bu aktarım süreci, ne yazık ki bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir. Sürecin uzaması ve fonlarda yaşanabilecek değer kayıpları, katılımcıların en çok dile getirdiği şikayetler arasında yer almaktadır. Bu konuyu, sektörün içinde yer alan ve birçok BES şirketiyle iş birliği yapan bir uzmana yönelttiğimiz sorularla derinlemesine inceledik.
BES’te Aktarım Hakkı
Katılımcılar, BES poliçesinin başlangıcından itibaren iki yıl dolduktan sonra birikimlerini istedikleri başka bir şirkete aktarabilirler. Eğer bir katılımcının aynı şirkette birden fazla poliçesi varsa, iki yıllık kural her bir poliçe için ayrı ayrı geçerlidir. İlk aktarımın ardından ise bu hak, bir yıl sonra tekrar kullanılabilir hale gelir. Yani, ilk geçişten sonra her yıl başka bir şirkete aktarım yapma imkanı doğar. Ancak, aktarım yapılan şirkette yeni bir BES poliçesi başlatılırsa, bu yeni poliçenin aktarılabilmesi için de yine iki yıl beklenmesi gerekmektedir.
Aktarım Sürecindeki Zorluklar ve Gözlemler
Aktarım hakkı, katılımcılara memnun olmadıkları bir şirketten ayrılma esnekliği sunması açısından oldukça önemli bir fırsattır. Bu kararı almalarındaki başlıca nedenler arasında fon performansından ve getirilerinden memnuniyetsizlik, danışmanlık hizmeti alamama, ilgisizlik veya eş-dost ilişkileri gibi faktörler yer almaktadır.
Ancak süreç sırasında bazı önemli engellerle karşılaşılmaktadır:
- Giriş Aidatı Kesintisi: En büyük sorunlardan biri, ilk beş yıl içinde aktarım veya ayrılma durumunda ertelenen giriş aidatı kesintilerinin yapılmasıdır. Bu kesintiler, aktarımın önündeki en önemli bariyerlerden biridir.
- Belge Gönderme Süreci: Şirketler, katılımcıların aktarım belgelerini göndermek konusunda zorluk çıkarabilmektedir. Bu durumda SV Sigorta olarak aktarımın her aşamasında yardımcı olmaktayız. Bireysel Emeklilik şirketleri, aktarım talebinde bulunan katılımcıyı ikna etme amacıyla beş iş günü içinde bir ikna ekibi tarafından aranmasını şart koşmakta, başarılı olamazlarsa belgeleri göndermektedirler.
Aktarım Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Katılımcıların aktarım sürecinde doğru adımları atabilmesi için şunlara dikkat etmesi gerekir:
- Doğru Şirket ve Danışman Seçimi: Aktarım yapılacak şirketin ve danışmanının doğru seçildiğine emin olmak, sürecin verimliliği açısından kritik öneme sahiptir.
- Giriş Aidatı Kesintilerini Kontrol Etmek: Aktarım öncesinde giriş aidatı kesintilerinin olup olmadığı mutlaka sorgulanmalı, eğer varsa bu durum bilinçli bir şekilde göze alınarak hareket edilmelidir.
- Prosedürün Takibi: Aktarım belgeleri temin edildikten sonra, formlar eksiksiz doldurulup imzalanmalı, kimlik fotokopisiyle birlikte yeni BES şirketinin genel müdürlüğüne gönderilerek işlemler başlatılmalıdır.
- Fon ve Plan Seçimi: Aktarım yapılacak şirkette poliçe oluşturulmadan önce plan avantajları ve fon işletim gider kesinti oranları gibi detaylar incelenmelidir.
Aktarım Öncesi Fon Yönetimi
Aktarım sürecinin yasal olarak on iş günü sürdüğü ve bu sürede piyasalardaki dalgalanma riskine karşı, fonlar para piyasası fonlarına aktarılabilir. Bu yöntem, fonların değer kaybı yaşamasını engellemekte ve aktarım tamamlandıktan sonra diğer fonlara hızlı bir geçiş imkanı sunmaktadır. Ayrıca, bu yaklaşım danışman için de bir avantaj sağlar, zira süreç sonrası katılımcıya yeniden ulaşarak fon değişiklikleri konusunda destek olabilir.
Aktarım Süreci ve Sürenin Kısaltılması
Aktarım belgelerinin talep edilmesinden sonra, katılımcı aranır ve formların gönderilmesi süreci ilk beş iş gününü kapsamaktadır. Aktarımın kendisi ise yasal olarak on iş günü içinde tamamlanmaktadır. Bu süreyi kısaltmak için katılımcının veya yeni şirketin yapabileceği herhangi bir işlem bulunmamaktadır. Mevcut şirket, fon işletim giderlerini her gün kestiği için, aktarım tutarını genellikle yasal sürenin son günü olan onuncu iş gününde transfer etmektedir.
Aktarım Öncesi Son Tavsiyeler
Katılımcılara aktarım yapmadan önce şu felsefeyi hatırlatmak isteriz: “Şirketler arasında bir üstünlük yoktur. En iyi şirket, iyi bir danışmanla çalıştığınız şirkettir.” Bu nedenle katılımcıların danışmanlık alamayacakları bir şirketle çalışmamaları gerektiğini özellikle vurgulamak isteriz. İyi bir danışmanla çalışmanın kriterleri ise; danışmanın sektördeki deneyimi, çalıştığı şirketler, mevcut müşterilerine sunduğu hizmetler ve sağladığı getiriler gibi verilere dayanarak anlaşılabilir. Mevcut şirketten daha iyi hizmet almak isteyen katılımcıların, danışmanlarıyla daha etkin iletişim kurmaları veya danışmanları yoksa genel müdürlükle iletişime geçerek düzenli fon getirisi ve tavsiye tabloları talep etmeleri tavsiye edilmektedir.
